کاربرد فیلترها

اگرچه با به میدان آمدن تکنولوژی دیجیتال و  امکان ویرایش با نرم افزارها ، امکان اعمال بسیاری از تاثیرات فیلتر امکانپذیر شده است، اما هنوز از آنها استفاده می شود و شناخت آنها لازم است. فیلتر عمدتا صفحات شیشه ای و یا پلاستیکی هستند که در داخل حلقه ای فلزی قرار داشته، در جلوی دهانه لنز بسته می شوند.

انواعی از فیلترها نیز که برای انواع خاصی از لنزها ساخته می شوند، در بین اجزاء خلفی لنز و یا در پشت لنز قابل نسب میباشند،به عبارت دیگر صفحه شفاف یا نیمه شفافی که جلو یا پشت عدسی دوربین قرار می گیرد تا انتقال امواج متفاوتی از نور و طیف رنگ آن را ، کنترل کند و یا ابعاد و اشکال را تغییر دهد. فیلتر های ( صافی ) مختلفی در فیلم برداری مورد استفاده قرار می گیرند و هر یک کاربردهای ویژه ای دارند ، برای مثال از صافی های پخش کننده برای ارائه حالت کانونی محو ، از صافی های مه برای خلق جلوه مه ، از صافی های فرابنفش برای کاهش مه و غبار و ... . استفاده می شود. بر روی دهانه هر لنز عددی حک شده که بیانگر سایز فیلتر قابل نسب بر روی آن لنزاست. این عدد که با حرف لاتین اف( f ) نمایش داده می شود بیانگر قطر دهانه جلویی لنز برحسب میلیمتر و نیز قطر فیلتر قابل نسب بر روی آن لنز است. نقش فیلتر در فیلم برداری بسیار حائز اهمیت است.استفاده درست و کارآمد فیلم بردار،از فیلتر ها،به او کمک می کند تا رنگ فیلم، بهتر ، شفاف تر و جذاب تر شود و جلوه های مختلفی چون شب ، مه ، جلوه های تشعشعی ، حالت متفاوت رنگ فضا در ساعات مختلف شبانه روز و... به خوبی خلق شود. استفاده نابجا از فیلتر ، عمدتا موجب بد رنگ شدن تصویر و ندرتا موجب تاریک  و روشن شدن بیش از اندازه بخش هایی از فیلم می شود.

انواع فیلتر از نظر جنس

) Glass Filterفیلترهای شیشه ای (

این فیلتر ها از جنس شیشه هستند و نمی توان آن ها را برش داد ، ولی در اندازه های مختلف و برای عدسی های متفاوت ساخته می شوند. این فیلترها ، ممکن است بی رنگ یا رنگی باشند.

) Gelatin Filterفیلترهای ژلاتینی  (

جنس این فیلترها از ژلاتین مخصوصی است. این فیلترها را با توجه به اندازه عدسی می توان برش داد و به قطعات کوچکتری تقسیم کرد. از این نوع صافی ها بیشتر برای کاهش شدت نور استفاده می شود.

کاربرد فیلترها

فیلترها از نظر کاربرد دو دسته هستند :

فیلترهایی تصحیح نور: این فیلترها نور موجود در صحنه را اصلاح می کنند ، رنگ نور را با  توجه به موقعیت صحنه تغییر می دهند و یا آن را تلطیف می کنند و یا شدت می دهند.

فیلترهای تروکاژی: این فیلترها ، نور را تغییر نمی دهند ، بلکه اشکال ، ابعاد و تعداد اجسام را تغییر می دهند.

1- فیلتر های تصحیح نور

Light Balancing Filteصافی تنظیم نور : این صافی ، معمولا دارای هاله ای از نور عنابی یا آبی  رنگ است. صافی تنظیم نور تغییرات اندکی در دمای نور صادره از موضوع ایجاد می کند تا با مشخصات فیلم خام، جور دربیاید. به این ترتیب این صافی منابع نوری با دماهای مختلف را برای استفاده تنظیم می کند.

Neutral Densitصافی چگالی خنثی : این نوع صافی، خاکستری رنگ است و بدون آنکه کیفیت رنگ یا وضوح تصویر را کم کند،  از میزان نور ورودی به دوربین می کاهد. چنین صافی هایی به این جهت به کار می آیند که ، بتوان بدون کوچک کردن دیافراگم دوربین ، نور ورودی را کاهش داد و حتی دیافراگم را بازتر کرد. چون صافی چگالی خنثی موجب کاهش نور می شود ، گاهی اوقات از آن در هنگام روز، جهت ایجاد حالت شب استفاده می شود. همچنین از آنجا که با استفاده از این فیلتر ، می توان دیافراگم را باز کرد و دیافراگم باز موجب کاهش عمق میدان می شود ، بعضی مواقع از این فیلتر برای کم کردن پرسپکتیو استفاده می شود.

Contrast Filteصافی تضاد : این صافی ، عمدتا در فیلم های سیاه و سفید به کار می رود و نقش آن تفکیک این دو رنگ و ارائه رنگی خاکستری،در حد فاصل آنهاست. برای مثال صافی قرمز ، رنگ مکمل خود یعنی سبز را حذف می کند و در عین حال رنگ خود را به جا می گذارد. در نتیجه آنچه در صحنه رنگ قرمز دارد در تصویر سیاه و سفید،روشن تر از آنچه در صحنه رنگ سبز دارد،به نظر می رسد. این صافی برای تیره تر کردن آسمان و ارائه حالتی غبارگونه به آن نیز بسیار مفید است.  

صافی قطبی کننده، پلاریزه Polarizing Filte  : بعضی از اجسام مانند شیشه ، آب ، فلزات براق و ... نورهای تابشی ازمنابع مختلف را منعکس کرده و دوباره پخش می کنند. این مسئله در هنگام فیلم برداری موجب خطای نورسنج و همچنین موجب محو تصویر اصلی می شود. برای جلوگیری از این مشکل ، استفاده از صافی پولاریزور بسیار واجب است. به همین خاطر هنگام فیلم برداری از دریا ، استخر، ویترین های شیشه ای و اجسام براق و نیز هنگام فیلمبرداری از پشت شیشه، از این صافی استفاده می شود. در ضمن از این صافی برای تاریک کردن آسمان و حذف مه و غبار در هنگام فیلم برداری نیز استفاده می شود.

 صافی یو – وی،صافی اولتراویوله U.V Filter،Ultraviolet Filter : اگر هنگام عصر به آسمان نگاه کنیم، بیشتر از مواقع دیگر آبی است. علت این امر آن است که اشعه فرابنفش خورشید بیش از همیشه است. اگر در این فضا فیلم برداری انجام شود ، فیلم ، رنگ آبی به خود می گیرد و همچنین از پرسپکتیو تصویر به مقدار زیادی کاسته می شود. برای پرهیز از این مشکل و حذف اشعه فرابنفش ، از این فیلتر استفاده می شود.

Sky Filterصافی آسمان : این فیلتر تقریبا شبیه فیلتر یو – وی عمل می کند ، به این ترتیب که رنگ آبی را به طور نسبی کاهش می دهد و با جذب اشعه فرابنفش ، حالت مه ایجاد می کند.

صافی دیفیوز، پخش کنندهDiffuse Filter : این فیلتر در جلوی عدسی قرار می گیرد تا لبه ها و جزئیات سوژه مورد فیلم برداری ازحالت تیز در آید. همچنین از این فیلتر برای از بین بردن چین و چروک صورت هنرپیشه استفاده می شود و چهره او را لطیف تر نشان می دهد.

Sepia Effectصافی جلوه سپیا  : از این فیلتر برای خلق رنگ زرد مایل  به قهوه ای استفاده می شود. این  فیلتر تصویر را،شبیه عکس های قدیمی می کند، به همین خاطر گاهی این فیلتر را برای ایجاد حس و حالی قدیمی در فیلم ها به کار می برند.

صافی 85- راتن : از این فیلتر برای تبدیل فیلم شب به فیلم روز استفاده می شود. رنگ ظاهری این فیلتر نارنجی است ، به همین خاطر به آن فیلتر نارنجی هم گفته می شود.

صافی 80 – آ : از این فیلتر برای تبدیل فیلم روز به فیلم شب استفاده می شود. رنگ ظاهری این فیلتر آبی تیره است ، به همین خاطر به آن فیلتر آبی هم می گویند.

Night Filterصافی شب : این نوع صافی به نمای فیلم برداری شده در نور روز ، حال و هوایی شبیه شب می دهد. این نوع صافی ها بیشتر در فیلم های سیاه و سفید مورد استفاده قرار می گیرند.

Attenuated Filterصافی تضعیف : این صافی مقدار رنگ آبی ، سبز یا سرخ را می کاهد تا توازن رنگی را تغییر داده یا اصلاح کند. 

صافی عمومی دوربین Universal Camera Filter: این صافی ها تنها در تنظیم نور به کار می روند و توازن رنگی را تغییر  نمی دهند.

Fog Filteصافی مه ساز : این صافی حالتی شبیه به مه گرفتگی ایجاد می کند. همچنین این صافی در اطراف سوژِه خطوطی روشن اما ناواضح ایجاد می کند که موجب کنده شدن سوژه از پس زمینه میشود.

Monochromatic Vision Filterصافی تک فام : این صافی تمام رنگ ها را حذف می کند و نشان می دهد که صحنه مورد  نظر در تاریکی چگونه به نظر می آید.

 Pop Filterفیلتر پاپ : این فیلتر بسته به رنگش ، سوژه و صحنه را به رنگ خاصی در می آورد. این فیلترها به رنگ های قرمز،  نارنجی ، صورتی ، بنفش ، آبی و سبز وجود دارند.

2- فیلترهای تروکاژی

فیلتر  منشور (چند تصویری) Multi Image Filter: این نوع فیلترها در حقیقت هر کدام از چند عدسی متصل به هم ساخته  شده اند ، به همین خاطر است که به آنها منشور هم گفته می شود. این فیلترها کارشان نشان دادن چند تصویر در کنار یکدیگر ، از یک سوژه است. این فیلترها را می توان در هنگام فیلم برداری چرخاند و در نتیجه تصویری دوار به دست آورد. از این فیلترها به ویژه در صحنه هایی که در آن یک شخصیت از هوش رفته و به هوش می آید ، استفاده می شود. زیرا در حالت به هوش آمدن معمولا شخص آنچه را که در اطرافش است بیش از یکی می بیند ، و همچنین به صورت چرخان فیلترهای چند تصویری بر اساس تعداد تصویری که از یک سوژه ایجاد می کنند متفاوتند و نام های مختلفی نیز دارند .

Color Multi Image Filteفیلتر چند تصویری رنگی : این فیلترها علاوه بر ارائه چند تصویر از یک سوژه در یک زمان،آنها را رنگی هم می کند. برای مثال وقتی از سوژه سه تصویر ارائه می دهد ، هر کدام رنگی مخصوص دارند، مثلا یکی قرمز ، یکی سبز و یکی آبی.

Cross Filterفیلترهای کراس (صلیبی) : در حالتی که به دلیل ازدیاد منابع نوری در صحنه ، ممکن است تمام یا قسمتی از فیلم  سفید شود ، از این فیلتر استفاده می شود. برای مثال زمانی که فیلم بردار مجبور است، به منظور خاصی در اواسط روز از خورشید فیلم برداری کند. همچنین این فیلترها جلوه خاصی به نور می دهند و فضای زیبایی را ایجاد می کنند. کار این فیلترها ، آن است که تشعشعات نوری رسیده از طرف منبع نور را ، با تغییر شکل آن از دایره به اشکال دیگر محدود کنند و از شدت آن بکاهند.

 Senter Focusفیلتر وضوح مرکزی   : برای ایجاد تصویری واضح در مرکز تصویر، با حاشیه و پیرامون ناواضح استفاده می شود.